BERLİN’DE SIRADIŞI BİR GÜZERGÂH: DOROTHEENSTADTİSCHER FRIEDHOF MEZARLIĞI

Mezarlıklar güzel ve ilginç yerler. Zamanın not defteri gibi yatanlar, mezar yazıtları. İnsanlar sevdiklerinin ardından onları unutmayacaklarına dair ne sözler vermişler. Çoğu eminim yaşarken pek uygun şekillerde unutuvermişlerdi sevdiklerini ve ancak onları kaybedince aymıştılar; yoklukların acısı yüreklerine çökünce. Yaşamdan çok da farklı değil aslına bakarsanız. Biz de  yaşam boyu ne sözler verip sonra tutamıyoruz değil mi?

Berlin’de sizi tarih kokan bir mezarlığa davet ediyorum. Dorotheenstadischer Friedhof mezarlığı. 1763  yılında kurulmuş. 1814- 1826 arasında genişletilmiş. Ama Hannoverschase caddesi genişletilince mezarlığın güneyindeki bazı mezarlar taşınmak zorunda kalmış. İçinde önemli heykeller var. Bu heykellerin çoğu Karl Friedrich Schinkel ve Johann Gottfried imzalı. 

Huzurlu ve bol ağaçlı vaha gibi. Biz akşamüzeri gidebildik. Chausseestrase 126 no da olan mezarlığa yürüyerek gittik. Dönüşte U – Bahn Schwartzkopffstr durağıdan binip döndük.

Girişte sizi Luther’in heykeli karşılıyor.

Heinrich Mann (1871-1950) Ünlü Alman Romancısı. Kaliforniya’da ölmesine rağmen burada toprağa vermişler.

Bertold Brecht  (1898-1956) Ünlü Alman yazarının başında yontulmamış bir taş var. Eşi ile yan yana yatıyor. Brecht’in müze olan evi de mezarlığa çok yakın . Dolaşabilirsiniz.

Aydınlanma döneminin ünlü düşünürü  Georg  Wilheim Friedrich Hegel (1770 – 1831). 

(1770-1831) XIX. yüzyılın ilk yansında temelde Kant 'ın felsefesine tepki olarak gelişen Alman İdealizmi diye bilinen felsefe akımının bir yanda Fichte öbür yanda Schelling ile birlikte en büyük kurucularından; çoklarının gözünde fetsefe tarihinin son büyük dizgeci fılozofu.

Alman İdealizmi XIX. yüzyılin sonlarına gelinene değin Almanya'daki felsefe gündemini büyük ölçüde belirlemiş olması bakımından son derece önemli bir "felsefe okulu"dur. Kant sonrası felsefenin en büyük dizgeci idealist fılozofu olan Hegel , gerek yayımlanmış yazılarında gerekse de derslerinde "mantıksal" bakış açısından kapsamlı ve dizgeli bir varlık- bilgisi kurmaya çalışmıştır. Hegel en çok, kendisinden sonra Marx 'ın başaşağı çevirerek komünist topluma doğru evrilen maddeci bir tarih anlayışı olarak yeniden yapılandırdığı "erekbilgisel tarih" anlayışıyla öne çıkmıştır. Nitekim XX. yüzyılda Hegel düşüncesinin mantıksal yönü büyük ölçüde gözdeliğini yitirmiş, düşünürün daha çok siyaset ve toplum felsefesi üzerine söyledikleri ilgi ve destek görmüştür. Bununla birlikte yakın dönemlerde Hegel 'in pek değinilmemiş yönlerine giderek artan bir ilgi eşliğinde Hegel Felsefesinin yeniden canlandırılmaya çalışıldığı görülmektedir.
Hegel'in kurduğu sisteme 'diyalektik mantık' denilir. Buna göre bir fikir(yani tez), karşısındaki başka bir tezle(anti-tezle) karışır, bundan yeni bir anlayış doğar ki buna sentez denilir.

Yine aydınlanma döneminin ünlü düşünürlerinden Johann Gottlieb Fichte (1762-1814) Hegel ile yan yana yatıyor.

Johann Gottlieb Fichte ( 19 Mayıs 1762, Rammenau - 29 Ocak 1814, Berlin), ünlü Alman düşünürü. Felsefedeki en önemli kavrayışı, temel çıkış noktası kendi özgürlük anlayışıdır. Fichte'ye göre, irade ya da ben, temel gerçeklik olup, özgürdür, kendi kendisini belirleyen faaliyettir. Ben ya da irade dışında her şey ölü ve pasif bir varoluşu gösterir; yalnızca böyle bir faaliyet, kendi kendisini belirleyen tinsel bir faaliyet, gerçektir. İradenin kendisi, yaşam ve akıl, bilgi ve eylem ilkesidir, her türlü ilerleme ve uygarlığın harekete geçirici gücüdür; bilginin dayandığı temel, kuramsal düşüncenin birleştirici ilkesidir. Şu halde, felsefede yapılacak ilk iş, böyle bir faaliyetin niteliğine, hem kuramsal ve hem de pratik aklın koşullarına, ilke ve önkabullerine ilişkin olarak ayrıntılı bir açıklama sunmaktır. Onun felsefe konumu Kant, Friedrich Schelling, Hegel gibi isimlerin yanı sıra Alman felsefesinin temel taşları arasında yer alır. Alman idealizminin hem temellendiricisi hem de temsilcisi durumundadır. Kant sonrası Alman felsefesinin önde gelen isimlerinden biri olmuştur.

Frederich Hoffman (1818-1900) Dairesel tuğla fırınının mucidinin tuğla kaplı sütunlu mezarı